Gdy w domu pojawia się noworodek, mamy przede wszystkim silną potrzebę zapewnienia mu poczucia bezpieczeństwa i dania miłości.
Niejednokrotnie zastanawiamy się jak pomóc dziecku w rozwoju na tym etapie życia malucha.
Kołysanie
Jest to najbardziej odruchowa forma stymulacji rozwoju dziecka. Spotykając malucha każdy ma zaprogramowaną genetycznie ochotę na wzięcie dziecka na ręce, tulenie go i bujanie. Kołysanie jest bardzo ważne w aspekcie rozwoju mózgu i ucha środkowego przez jego stymulowanie. Tuląc i bujając swoje dziecko przygotowujemy zmysł równowagi do kolejnych etapów rozwoju, do raczkowania i przyszłego chodzenia
Bezpieczne środowisko
Pierwszy rok życia dziecka jest bardzo ważny w jego rozwoju psychofizycznym, a poczucie bezpieczeństwa odgrywa tu niebagatelną rolę. Dziecko by się prawidłowo rozwijać musi uznać swoje otoczenie za bezpieczne i wolne od zagrożeń. Lęki zaburzą rozwój dziecka, które pozbawione zaufania do opiekunów może się rozwijać wolniej, a co gorsza w sposób zaburzony. Bardzo ważny jest dobry kontakt ze stałymi opiekunami co pozwoli zbudować z nimi bardzo silną więź i co za tym idzie silną relację.
Ruch
Zachęcaj dziecko do ruszania się, na początku przez proste ruchy takie jak uniesienie rączki czy nóżki albo delikatne zrobienie „rowerka”. Działania takie pozwolą dziecku w dłuższe perspektywie na poznanie możliwości swojego ciała, co wydatnie pomoże maluchowi w przyszłej nauce raczkowania, a później chodzenia. W czwartym miesiącu życia większość milusińskich już podnosi główkę, warto tą zdolność wzmacniać i wspierać kładąc dziecko na brzuszek i pokazując mu atrakcyjne przedmioty, które wzmogą chęć malucha do podnoszenia główki i wzmacniania odpowiedzialnych za ten ruch mięśni. Pamiętać należy o tym, że zdrowe dziecko im starsze tym robi się sprawniejsze i zaczyna się poruszać w sposób bardziej skoordynowany i złożony. W trosce o bezpieczeństwo malucha część rodziców umieszcza dzieci w chodzikach, kojcach etc. Kolejnym aspektem kwestii ruchowych dziecka jest nie przesadzanie z używaniem skarpetek i rękawiczek u niemowlaków. Świadomość ruchu zaczyna się od np. paluszków rąk (dzieci często unoszą dłonie i z ciekawością oglądają poruszające się paluszki), gdy założymy dziecku jakieś rękawiczki, czy też ocieplacze zaburzamy proces oswajania się z ruchem. Kolejnym niezwykle ważnym etapem jest nauka raczkowania, które zapewnia mu pierwszą dozę prawdziwej samodzielności, a ruch podczas raczkowania bardzo dobrze wpływa na koordynację dziecka. Niektóre dzieci pomijają etap raczkowania i od razu wstają na nóżki. Gdy dziecko takie zacznie już stabilnie chodzić warto asekurując je uczyć je chodzenia po schodach, co nadrabia braki ruchowe wynikłe z pominięcia raczkowania. Każdy poruszający się samodzielnie maluch zaczyna eksplorować cały dom i nie zaniedbując opieki nad nim powinno dać się dziecku duży obszar samodzielności, dziecko poznaje wtedy zasadę przyczyna – skutek i obserwację co dzieje się gdy np. coś zrzuca ze stolika, czy jak różnią się faktury podług podczas raczkowania.
Zmysły
Dotyk - to zmysł, który dostarcza maluchowi olbrzymiej ilości bodźców i rozwija się jeszcze w życiu płodowym. Pierwszym wszak bodźcem którego doświadcza dziecko po urodzeniu jest kontakt ze skórą mamy. Gdy dziecko troszkę podrośnie powinniśmy zapewnić mu kontakt z przedmiotami o różnych fakturach, temperaturze czy też wilgotności.
Węch – Tu musimy być bardzo ostrożni gdyż po przyjściu na świat dla naszego dziecka wszystko jest nowe, a jedynym zapachem, który daje dziecku poczucie bezpieczeństwa jest zapach mamy. Z czasem maluch będzie poznawał inne zapachy i będzie mógł być stymulowany większą ich paletą. Pamiętać należy jednak w tym aspekcie o ostrożności gdyż wystawianie dziecka na nowe zapachy może spowodować u dziecka wystąpienie potencjalnej alergii. Jednak bez demonizowania, pod obserwacją dziecko powinno mieć kontakt z pachnącymi obiektami, wszak spędzi na tym świecie całe życie.
Smak – tu stymulacja jest najprostsza gdyż na początku swego życia dziecko spożywa i preferuje głównie mleko mamy lub mleko modyfikowane. Pole do popisu pojawia się później podczas rozszerzania diety i wprowadzania nowych smaków. Tu też zaczyna się delikatny problem i potrzeba obserwowania dziecka, które zaczyna na pewnym etapie swego rozwoju „smakować” wszystko co znajdzie, a to już może być dla dziecka niebezpieczne gdyż do buzi trafia wszystko co znajduje się w zasięgu rączek. Opiekunowie powinni przewidywać takie zachowania i usuwać z zasięgu rączek dziecka wszystko co mogłoby mu zagrozić w zamian dając wszelkiego typu i faktury gryzaki.
Wzrok – mniej więcej od 4 – 5 tygodnia życia dziecko zaczyna się interesować otoczeniem i pomimo tego, że wzrok jeszcze nie działa tak jak powinien otoczenie zaczyna rozbudzać ciekawość dziecka, a zasięg widzenia to wtedy od 15 do 40 cm. To jest czas na przygotowanie kolorowych specjalnych obrazków, które pomogą maluchowi rozwijać ten zmysł. Po 6 – 7 tygodniu życia nadchodzi czas na zawieszenie nad dzieckiem karuzeli czy też zestawu kolorowych kart, które dziecko będzie mogło próbować złapać lub kopnąć co pomoże także w rozwoju ruchowym. Kolejnym etapem rozwoju wzroku dziecka jest okres około czwartego miesiąca życia kiedy wzrok działa już wystarczająco dobrze by stymulować go ciekawymi obrazkami i zabawkami w miejscach gdzie dziecko przebywa najczęściej – w okolicy przewijaka, w łazience czy tez w salonie. To moment kiedy dziecko by się prawidłowo rozwijać „przejmuje” cały dom.
Słuch – rozwój tego zmysłu postępuje już w łonie matki. Przez kilka tygodni po przyjściu na świat dziecko może reagować dyskomfortem na głośniejsze dźwięki przy jednoczesnym braku reakcji na szept, który dla malucha w tym okresie jest jeszcze niesłyszalny. Bardzo ważną formą stymulacji słuchu noworodka jest spokojna muzyka, czy też piosenki śpiewane przez opiekuna, pomoże to maluchowi wypracować poczucie rytmu, które jest ogromnie ważne podczas przyszłej nauki czytania. W okolicy trzeciego miesiąca życia dziecko powinno zacząć nabierać umiejętności lokalizowania źródła dźwięku i odwracania główki w kierunku skąd dźwięk nadchodzi. Pomiędzy 3, a 10 miesiącem życia dziecka warto robić dźwiękowe testy i obserwować czy dziecko wodzi główką za źródłem dźwięku. Testy takie pozwolą ocenić czy ze słuchem malca nie dzieje się coś złego.
Podsumowanie
Pierwszy rok, a nawet dwa lata życia dziecka wymagają od opiekunów malucha tytanicznego wkładu pracy i czasu w jego rozwój. Jednak wkład ten zwróci się z nawiązką w przyszłości. Dzieci, które są pozbawione stymulacji rozwoju gorzej opanowują umiejętności i mogą później wykazywać cechy tzw. "zaniedbania środowiskowego".
Dodaj komentarz
Komentarze