UWAGA! ARYTKUŁ ZAWIERA ZDJĘCIA STOLCÓW NOWORODKOWYCH!
Mleko matki jest zalecanym i najodpowiedniejszym pokarmem dla noworodka, ponieważ dostarcza wszystkich niezbędnych składników odżywczych oraz przeciwciał wspierających odporność. Karmienie piersią sprzyja prawidłowemu rozwojowi dziecka i buduje więź między matką a niemowlęciem. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca wyłączne karmienie piersią przez pierwsze 6 miesięcy życia.
Trochę historii - mleko modyfikowane kiedyś i dziś
Historia mleka modyfikowanego sięga połowy XIX wieku. Od zawsze zdarzały się sytuacje, kiedy z różnych powodów dziecko nie mogło być karmione przez mamę. Obserwowano, że podawanie mleka krowiego wiązało się z wyższą zachorowalnością i śmiertelnością niemowląt. Pierwsze mieszanki były tworzone na bazie zbóż i mleka krowiego, które przez kolejne lata starano się doskonalić. Kolejnym etapem było odparowanie mleka krowiego pod koniec XIX wieku i stworzenie mieszanek w proszku, które miały dłuższy okres przydatności i były łatwiejsze w użyciu.
W XX wieku mieszanki mleczne były coraz bardziej udoskonalane. Należy przy tym zaznaczyć, że mleko modyfikowane to zupełnie inny produkt niż zwykłe „mleko w proszku”, którego skład nie jest modyfikowany i nie może zastępować pokarmu kobiecego.
W XXI wieku udoskonalanie mieszanek mlecznych zmierza w kierunku maksymalnego zbliżenia ich składu do pokarmu kobiecego. Dodawane są nukleotydy, pre- i probiotyki. Jednym z ważnych składników pokarmu kobiecego są oligosacharydy (tzw. HMO – human milk oligosacharides), które stanowią pożywkę dla bakterii mikrobiotycznych zamieszkujących przewód pokarmowy maluszka. Mają one korzystny wpływ na rozwój odporności dziecka. Bardzo ważna jest odpowiednia kompozycja dla prawidłowego wzrostu, rozwoju poznawczego a także rozwoju układu nerwowego, narządu wzroku i wielu innych.
Rodzaje mieszanek mleka modyfikowanego:
MLEKO 1 – Dla noworodków i niemowląt do 6 miesiąca życia dostosowane jest mleko początkowe oznaczone cyfrą 1.
MLEKO 2 – Mleko następne jest oznaczone cyfrą 2 i przeznaczone jest dla niemowląt w wieku 7-12 miesięcy życia. Stanowi ono uzupełnienie diety dziecka, u którego na tym etapie rozszerzamy dietę o produkty stałe.
MLEKO JUNIOR – Mleka typu Junior oznaczone kolejno cyframi 3, 4, 5 przeznaczone są odpowiednio dla dzieci 1-2 r.ż., 2-3 r.ż. oraz powyżej 2,5 r.ż.
Mleko modyfikowane. Potencjalne niewygody i zagrożenia wynikające z zastosowanych składników.
Skład mleka modyfikowanego ma znaczenie i nie jest uniwersalną formułą odpowiednią dla każdego noworodka czy dziecka. Dziś w dobie dużej konkurencji na rynku żywienia specjalnego jednym z głównych czynników konkurencji na rynku jest cena, a to determinuje producentów do stosowania popularnych (a przez to tańszych) składników, które mogą mieć wpływ na indywidualny komfort konkretnego dziecka po użyciu konkretnej mieszanki modyfikowanej. W składach mieszanek pojawiają się produkty wychwalane jako „odżywcze zamienniki”, dziś już jednak otwarcie oskarżane o negatywny wpływ na zdrowie ludzi.
Olej palmowy
Jednym z takich składników jest rafinowany OLEJ PALMOWY uważany kiedyś za super zdrowy zamiennik tłuszczów zwierzęcych, dziś oskarżany na podstawie wielu badań o szkodliwy wpływ na zdrowie ludzi. Olej palmowy w procesie rafinacji traci cenne składniki odżywcze (alfa-karoten, beta-karoten i bardzo zdrowy przeciwutleniacz likopen), a pojawiają się w jego składzie palmityniany uważane za potencjalnie rakotwórcze i mające swój wkład w proces przerzutów nowotworowych. Jest on jednak stosowany szeroko, gdyż działa jak stabilizator przedłużający trwałość produktu w którym został zastosowany. Olej palmowy może w indywidualnych przypadkach powodować u dziecka karmionego mlekiem modyfikowanym, które go zawiera problemy z wypróżnieniami: zaparcia objawiające się grudkowatymi twardymi stolcami oraz wzdęcia
Na zdjęciu stolec noworodka spowodowany podażą mleka modyfikowanego zawierającego olej palmowy.
Maltodekstryna
Kolejnym dyskusyjnym składnikiem mieszanek modyfikowanych jest maltodekstryna węglowodan złożony, powstający w wyniku hydrolizy skrobi. Maltodekstryna w mleku modyfikowanym dostarcza niemowlakom energii, a dodatkowo może zmniejszać ilość zastosowanego w produkcie tłuszczu (choćby palmowego) lub laktozy, której nie toleruje każde dziecko. Dla zdrowych dzieci maltodekstryna w niewielkich ilościach nie powinna być szkodliwa, jednak w wybranych przypadkach nadwrażliwości na ten składnik pojawiają się objawy nietolerancji tego składnika pod postacią biegunkowych,kwaśnych,śluzowatych kupek.
Badania na zwierzętach wykazały, że maltodekstryna może sprzyjać zaburzeniom mikroflory jelit i przyczyniać się do rozwoju stanów zapalnych i uszkodzeń błony śluzowej jelit - dlatego tak ważne jest obserwowanie kupek dziecka karmionego mieszankami mleka modyfikowanego.
Jakie mogą być jednak skutki uboczne maltodekstryny? Wskazać trzeba tu przede wszystkim na zmniejszoną ilość dobrych bakterii i na zwiększoną liczbę szkodliwych bakterii w jelitach „karmionych” tym cukrem o Indeksie glikemicznym 105 co może powodować w/w objawy.
Właśnie przez tak wysoki IG maltodekstryna nie zalecana jest kobietom w ciąży.
Syrop glukozowy
Kolejnym „dyskusyjnym” składnikiem Mieszanek mleka modyfikowanego jest syrop glukozowy - często uważany za nieodpowiedni dla niemowląt. Może powodować (podobnie jak maltodekstryna) gwałtowny wzrost poziomu cukru we krwi i utrudniać metabolizm, co wynika z wielu badań naukowych. Udowodniono, że może przyczyniać się do ujawnienia cukrzycy oraz powstawania otyłości.
Warto więc unikać mleka modyfikowanego zawierającego syrop glukozowy i skupić się na produktach z laktozą jako podstawowym węglowodanem, jeśli tylko dziecko nie cierpi na nietolerancję tego węglowodanu.
Lecytyna sojowa
Ostatnim omawianym składnikiem mleka modyfikowanego, który powinien wzmóc czujność opiekunów malucha jest lecytyna sojowa. Lecytyna sojowa jest uważana za bezpieczną, jednak przy jej stosowaniu mogą wystąpić pewne działania niepożądane, głównie ze strony układu pokarmowego. Najczęściej zgłaszanymi objawami są nudności, bóle brzucha, wymioty i biegunka.
Najczęściej rodzice mają obawy, głównie z poniższych powodów:
1. Pochodzenie z soi (soja modyfikowana genetycznie)
Większość soi na rynku pochodzi z upraw GMO. Choć leczenie sojowej nie zawiera białek soi (które wywołują alergie), to niektórzy rodzice wolą unikać składników GMO. Jednak w mleku dla niemowląt stosuje się zazwyczaj oczyszczoną, bezpieczną formę lecytyny, zgodną z normami żywienia niemowląt.
2. Obawy o fitoestrogeny
Soja zawiera izoflawony (fitoestrogeny), które mają działanie podobne do żeńskich hormonów. Jednak lecyny to tłuszcze fosfolipidowe, a nie źródło izoflawonów – zatem ich zawartość w lecytynie jest śladowa lub żadna. Obawy te zazwyczaj nie mają uzasadnienia naukowego.
3. Alergia na soję
Dzieci uczulone na białka soi teoretycznie mogą reagować nawet na śladowe ilości, ale oczyszczona lecytyna zawiera bardzo niewiele lub wcale tych białek. Niemniej jednak, jeśli dziecko ma potwierdzoną alergię, należy to skonsultować z lekarzem.
Mleko modyfikowane powinno być dobrane do indywidualnych potrzeb każdego malucha, a obserwacja dziecka przez rodziców powinna wykluczyć produkty powodujące wystąpienie alergii czy też nadwrażliwości.
Tu znacząca jest rola rodziców, którzy mając kontakt z dzieckiem na co dzień powinni zauważyć patologiczne reakcje organizmu dziecka na dany pokarm, co da im możliwość szybkiej reakcji.
Nie powinno się demonizować sztucznych (czy też specjalistycznych, dedykowanych dla dzieci z wrodzonymi chorobami) mieszanek, jednak pamiętać należy o tym, że jak każdy pokarm „nienaturalny” mogą one powodować problemy.
Dodaj komentarz
Komentarze